تملک و احیای خانه منتسب به باقرخان مشهور به سالار ملی در نهضت مشروطه خواهی یکی از مطالبات شهروندان تبریزی است که گام های موثری در این ارتباط برداشته شده است.

تملک این خانه تاریخی و قدیمی جزو مصوبات دور اول سفر استانی هیات دولت به آذربایجان شرقی در خرداد ماه سال گذشته بود که بر اساس آن اعتباری در قالب مشارکت وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با شهرداری تبریز در نظر گرفته شد که تاکنون حل و فصل ۴۰ درصدی مساله مالکیت این خانه انجام شده که البته به علت تعدد وراث این مکان تاریخی کمی فرآیند اداری داشته است.

با توجه به جایگاه و شان و منزلت سرداران راه آزادی ایران زمین از دست استعمار و استبداد که در آن شخصیت هایی نظیر ستارخان و باقرخان به عنوان رهبران نهضت مشروطه خواهی نقش اصلی و برجسته ای داشتند.

هرچند خانه ستارخان در سال های اخیر توسط میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی و شهرداری تبریز تملک و بازسازی شده است ولی خانه همرزم و رفیق شفیق او یعنی باقرخان برای رسیدن به نقطه پایان تملک و بازسازی ۵۰ درصد پیشرفت کار داشته است.

اردیبشهت ماه سال گذشته شهردار تبریز دستوراتی مبنی بر تملک ۶۵۰ مترمربعی فاز اول بازسازی خانه باقرخان با تامین اعتبار از شهرداری منطقه پنج را صادر کرد، اما تملک این خانه مهم به علت وجود ۳۲ وارث به طور کامل اجرایی نشده است.

پارک باقرخان تبریز ساخته می شود

شهردار تبریز در بازدید اخیر خود از خانه منتسب به باقرخان از ساخت پارکی با مساحت پنج هزار متر مربع در مسیر منتهی به این خانه خبر داد و گفت: مسیر منتهی به این خانه نیز سنگ فرش و به خیابان شهید رضانژاد متصل خواهد شد.

یعقوب هوشیار مدت زمان اجرای سنگ فرش مسیر منتهی به خانه باقرخان را سه ماه اعلام و اضافه کرد: در همین مدت نیز پارک باقرخان احداث می شود.

وی با اشاره به اینکه شهرداری تبریز تاکنون ۹۰ میلیارد تومان برای تملک خانه تاریخی باقرخان و زمین های اطراف آن هزینه کرده است، ادامه داد: در صورت حمایت و کمک های بیشتر مالی روند تملک و بازسازی این خانه تاریخی تسریع می یابد.

در همین زمینه معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی، طرح تملک خانه باقرخان را مربوط به مصوبات دور اول سفر استانی رییس جمهور به استان اعلام و اظهار کرد: این طرح با اعتبار ۱۸۰ میلیارد تومان باید توسط شهرداری و میراث فرهنگی استان اجرایی شود که تاکنون میزان پیشرفت طرح حدود ۵۰ درصد است.

وحید نواداد تعدد وراث مربوط به خانه باقرخان را یکی از مشکلات اساسی اداری مربوط به تملک بیان کرد و افزود: در این رابطه تعداد ۳۲ نفر وارث برای قطعه زمین مربوطه وجود داشت که تاکنون رضایت ۳۰ نفر که ۴۰ درصد مالکیت را داشتند به طور رسمی اخذ شده است و هنوز رضایت ۶۰ درصد زمین که در اختیار ۲ نفر می باشد، باقی است.

وی فرایند اداری و اخذ رضایت از وراث ملک فوق را بسیار سخت و پیچیده دانست و یادآور شد: اخذ رضایت از ۳۰ نفر وراث این زمین نیز در ۲ هفته اخیر به نتیجه رسیده است.

نواداد با اشاره به اینکه قیمت گذاری زمین فوق توسط کارشناسان مربوطه صورت گرفته است، ادامه داد: در این راستا سهم میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی که ۹۰ میلیارد تومان بود، هزینه و همین میزان نیز از سوی شهرداری به مالکان و وراث پرداخت شده است.

وی یکی از پیشنهادات اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی برای دور دوم سفر استانی رییس جمهوری و هیات دولت به استان را اختصاص ردیف بودجه خاص برای ادامه تملک و مهمتر از آن احیا، مرمت و بازسازی این خانه تاریخی اعلام کرد.

نواداد اجرای عملیات مرمت و بازسازی خانه باقرخان را بسیار سخت تر از تملک آن دانست و با تاکید بر اینکه این عملیات باید مهندسی شده، فنی و بدون کوچکترین لطمه به بنای اصلی اجرایی شود، ابراز امیدواری کرد با تعامل بین سازمانی و همکاری شهرداری مراحل تملک خانه باقرخان به پایان رسیده و در سریع ترین زمان ممکن عملیات بازسازی و مرمت آن شروع شود.

خانه منتسب به باقرخان مشهور به سالار ملی سه سال قبل در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید که در کوچه سالار دربندی در محله تاریخی خیاوان واقع شده است.

گفته می شود زمانی که باقرخان در این بنای قدیمی سکونت داشت، این ملک به مرکز فرماندهی جبهه خیاوان در جنگ‌های ۱۱ ماهه مشروطه تبریز تبدیل شده بود که در آن زمان باقرخان ریاست مجاهدین محله خیابان تبریز را بر عهده داشت.

متاسفانه به دلیل بی توجهی های مدیریت های پیشین میراث فرهنگی، شهرداری و سایر نهادهای مسئول، بخش اعظمی از این خانه تاریخی فرو ریخته و به علت نبود حفاظ و محصور بودن، به پاتوق معتادان و زباله گاه تبدیل شده بود.

آیت الله سیدابراهیم رییسی آخر هفته جاری (روزهای ۱۸ و ۱۹ خرداد جاری) به عنوان پنجمین سفر از دور دوم سفرهای استانی به آذربایجان شرقی سفر می کند بر این اساس ۲۲۰هزار میلیارد تومان اعتبار طرح و تسهیلات به استان پیش بینی شده است.