مردم آذربایجان شرقی در نهمین روز ماه محرم بعد از اذان ظهر تاسوعا، به یاد شهدای کربلا اقدام به روشن کردن ۴۱ شمع در ۴۱ مسجد می‌کنند.

آیین شمع گذاری «شمع پای لاما» به عنوان یکی از هفت آیین عاشورایی آذربایجان شرقی است که به ثبت ملی رسیده است.

بنا بر روایتی امام حسین(ع) و یارانش از مکه تا کربلا در ۴۱ منزل اتراق‌ می‌کنند، عزاداران در آذربایجان شرقی در روز تاسوعا پس از اذان ظهر تا پاسی از شب مراسم پخش و روشن کردن ۴۱ شمع در ۴۱ مسجد شهر را برپا می‌کنند.

در این مراسم مردم عزادار به صورت انفرادی یا گروهی در قالب دسته‌های عزاداری از یک مسجد به مسجد دیگر و از محله‌ای به محله دیگر رفته و اقدام به روشن کردن شمع می‌کنند.

در بین این عاشقان اباعبداله الحسین (ع) برخی از افراد که نذرشان برآورده شده، با پای پیاده این آیین شمع گذاری را برگزار می کنند و برخی از خانواده ها نیز به نیت های مختلف برای نوزادانشان نذر شمع می گویند و هر سال تا هفت سالگی فرزندشان برای او شمع روشن می کنند.

در شهر تبریز با توجه به تعدد مساجد در بازار تاریخی تبریز که بزرگ‌ترین بازار سرپوشیده جهان است، مراسم شمع گذاری در مساجد و در مسیر بازار که رخت سیاه بر تن کرده و میزبان هیات های عزادار حسینی است، انجام می شود.

عزادارای های ماه محرم به حرمت سید و سالار شهیدان حضرت امام حسین (ع) قرن هاست که در میان شیعیان آذربایجان برگزار می شود، که نمادی از اعلام انزجار به ظلم و بی عدالتی و وفاداری به خاندان آل محمد (ص) است.

مردم عزادار استان از ابتدای ماه محرم در قالب هیات ها و دسته های عزاداری در نقاط مختلف شهرها و روستاهای استان با سینه زنی، زنجیرزنی و مرثیه سرایی و نوحه خوانی، یاد و خاطره حضرت سیدالشهدا (ع) و یاران باوفایش را گرامی می دارند.

براساس این گزارش، آیین‌های عزاداری تیمچه مظفریه تبریز، مشعل گردانی روستای شیشوان عجب‌شیر، تخته زنی روستای فیروز سالار آذرشهر، شاخسی- واخسی(شاه حسین- وای حسین) تبریز، علم‌گردانی روستای سیه سران جلفا، شبیه‌خوانی شهر بخشایش، علم بندی شهرستان مراغه و شمع گذاری (شمع پایلاما) از جمله آیین‌های عاشورایی هستند که تاکنون از آذربایجان شرقی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده‌اند.