پایگاه خبری توران :آذربایجان و تورک فولکلورو او قده ‏ر زنگین و مضمونلودور کی، اونا سانکی بیر مرز قویماق اولمور.  بئله بیر زنگین خزینه ‏نین آتالاریمیزدان بیزلره آمانات اولدوغونو گره‏ کمز- کی، اونودوب، اونا سایغی‏سیزلیق ائده‏ ک. گره‏ ک الیمیزدن گلدییی قده ‏ر اونو قورویوب، گله-‏ جه ‏ک نسیللریمیزه تاپشیراق. و اونلارا  اؤیره‏ دک کی، […]

پایگاه خبری توران :آذربایجان و تورک فولکلورو او قده ‏ر زنگین و مضمونلودور کی، اونا سانکی بیر مرز قویماق اولمور.  بئله بیر زنگین خزینه ‏نین آتالاریمیزدان بیزلره آمانات اولدوغونو گره‏ کمز- کی، اونودوب، اونا سایغی‏سیزلیق ائده‏ ک. گره‏ ک الیمیزدن گلدییی قده ‏ر اونو قورویوب، گله-‏ جه ‏ک نسیللریمیزه تاپشیراق. و اونلارا  اؤیره‏ دک کی، بو فولکلور خزینه‏ میزی قورویوب، ساخلاسینلار.
‏- اوْوسون نغمه‏ لری
آشاغیداکی نغمه ‏لر، جادی و اووسون کیمی، طبیعتده تاثیر قویماق نیَتی ایله اوخونور:
‏- اوْوچولار اوْوو نیشانلاییب، اوخ آتارکن بئله دئیرلر:
هاش گئده
هوش گئده
بو اوخ سنه
توش گئده
‏- اوْوچونو یولا سالارکن اونون دالینجا بو ویردلری اوخویارلار:
اوْوا گئدن، اووون توش
اووون اولسون مارال، قوش
قورد- قوشو سحر – آخشام
ارزه – لرزه سالان گل
بدهئیبتدن، بداصیلدن
بدنظردن دولان گل.
‏- بیر اوشاغین بوغازی آغرییاندا اونون بؤیوگو الیله بوغازینی سیغارلاییب بو ویردی اوخویار:
گئجه گلمیسن، گئجه قاییت !
گونوز گلمیسن، گونوز قاییت !
هاواخت گلمیسن، او واخت قاییت !
و بئله اینانارلار کی، خسته ‏لیک، نوخوشلوق گونون هانسی ساعاتیندا گلمیشدی سه ائله او ساعاتدا دا نوخوشون جانیندان چیخیب، گئده‏ جک.
‏- بیر پارا اووسونلار دا واردیر کی نثر پارچالاریدیر. اؤرنک اولاراق:
اوشاغی بله ‏یندن سونرا آناسی اوچ یول الینی یئره چالیب، اوشاغین کوره ‏یینه ووروب، دئیه ‏ر:
« هامی‏نین یوخوسو سنین اولسون».  و اینانارلارکی، اوشاق آغیر یاتاجاق.
‏-  ایرانین قوزئی دوْغوسوندا اولان شاهرود شهرینین بیر پارا کندلرینین اهالیسی تورکدور. ” ابر”  آدلی همین کندلرین بیرینده شوملانمیش زمیلره توخوم سپمک موعیَن مراسیم ایله کئچیریلیر. اکینچیلر توخومون آغیرلیغی‏جا خورما یا دا قاوون زمینین بیر بوجاغینا قویارلار، سونرا اوزو قیبله‏ یه ، ساغ الیله یئره توخوم سپیب، بونلاری اوخویارلار:
« خودایا سنین اومودونا شو بوغدا ، شو خورمایا اوزوم یا انار کیمی عمل ائتسین، تویا خرج بوْلسون »
‏- ایناملار
‏- قارغا قاریلدایاندا بد خبر ائشیدرسن.
‏ – قازان دیبی قاشی‏یانین تویوندا قار یاغار.
‏- قونشودا دیرناق کسمزلر.
‏- قیز ساچی‏نی هؤررکن، ساچی‏نین کیچیک بیر حیصه‏ سی هؤروکدن کناردا قالسا، قیزا ائلچی گله ‏جک.
‏- قبریستانلیغی ال ایله گؤسترمزلر.
‏- قوربان کسیلن گون ائوده ایش گؤرمزلر.
‏- اگر قولاغین ایچی قاشینسا، دئیه‏ رلر قوناق گله‏ جک.
‏- ایلان آی گؤرمه ‏یینجه جانی چیخماز.
‏- صاغیرلی ائوده چای ایچمزلر. ( بیر صاغیرین آتاسی اؤلنده او ائوده چای ایچمزلر).

 بو عظیم فولکلورون بوداقلاریندان بیری ده سایالاردی کی، چوخلو بوداق و قوْلا بؤلونور. بو بوداقلارین بیری ده اؤزل بیتگی‏لره اوخونان سایالاردی کی، ان گؤرکملی‏سی اوزرلیک سایالاری‏دیر.
بیلدیییمیز کیمی موعیَن بیتگی‏لره و اونلارین توخوملارینا تقدیس گؤزو ایله باخیلیر. او جومله-‏ دن اوزه ‏رلییی بیر شفا وئرن و پیس گؤزلردن قورویان و ایچمه ‏لی داوا ائله ‏ییب ایشله ‏دردیلر. بو باخیش سبب اولوب، بو گون تورکلرین و آذربایجانلی‏لارین آراسیندا چوخلو اینانجلار اوزرلیک اوچون یارانسین.
اوزرلیک حاققیندا اینانجلار:
‏- اوزرلیک یاندیراندان سونرا گره‏ ک کولو آستانا قاپی‏سیندان ائشییه تؤکولسون.
‏- اوزرلیک سالاندا اود توتسا، گره‏ ک سؤندورولمه‏ سین.
‏- یئددی قاپی‏نین، یئددی بوروغون و یئددی مچیدین چؤر – چؤپو اوزرلیک‏ده سالیب یاندیریلسا، هر جور خسته ‏لییی درمان ائده‏ ر.
‏- اوزرلیک سالمامیشدان قاباق بیر اوْووج گؤتوروب تصدَوق کیمی باشا دولاندیریب، اوستونه اوفله‏ ییب، اودا سالارلار. بعضن باشا دولاندیریب، ایکی چییینه و یا کوره‏یین اورتاسینا ووروب سونرا اودا آتارلار.
‏- آخیر چرشنبه گونو اوزرلیک و کندروشا آلیب آتیل – باتیل اودونا آتیب، یاندیرارلار.
اوزرلییه گؤره چوخلو سایا دا اوخونار کی، آشاغی‏دا اونلاردان بیر نئچه‏ سینی خاطیرلاتماق اولار:
اوزرلیک‏سن هاواسان
هر درده سن داواسان
باشی بؤرکلو اوزرلیک
دیبی کؤکلو اوزرلیک
آتلاسین، پاتلاسین
یامان گؤزلر چاتلاسین
***
اوزرلیک‏سن هاواسان
یئددی درده داواسان
درد قاپی‏دان گیره‏ نده
سن باجادان قوْواسان
***
جورجلر یارپاغی
آستانالار تورپاغی
هر کس بیزه گؤز ووروب
گؤزونه بیبه ‏ر یارپاغی.

تهیه و تنظیم : الهام عبادی ( دبیر سرویس تورکی )