محیط زیست سالم از شاخصه های مهم یک شهر سالم است و ضروری است تا در همه جا و بویژه در شهرهایی که مستعد آلودگی هوا و محیط هستند، اقدامات پیشگیرانه در اولویت قرار بگیرد و در این میان فرهنگ سازی، برنامه ریزی و اجرای این برنامه ها از سوی نهادهای ذیربط و البته رعایت و مشارکت مردم می تواند نقشی پر رنگ در داشتن یک محیط زیست سالم ایفا کند.

به گزارش توران به نقل از شهریار، آلودگی زیست محیطی ناشی از ترافیک و اثرگذاری منفی میزان آلایندگی خودروها بر محیط زیست مشکلی است که دامن اغلب کشورهای جهان بخصوص کشورهای در حال توسعه را گرفته است. افزایش روز افزون تعداد وسایط نقلیه و ضرورت و اولویت تردد خودرو در شهرهای بزرگی مثل تبریز موجب آلودگی زیاد هوا و محیط شده است.

از طرفی فقدان برنامه های سازمان ها و نهادهای مرتبط با محیط زیست و عدم رعایت بسیاری از اصول حفاظت از محیط زیست توسط مردم، موجب شده تا محیط زیست در معرض مخاطرات جدی قرار بگیرد. با این حال شهرداری تبریز با اقدامات ارزشمند و تاثیرگذاری همچون درختکاری و گلکاری، ایجاد فضای سبز، اجرای طرح های ترافیکی، مسیرگشایی و مواردی از این قبیل تا حدود زیادی توانسته در راستای حفاظت از محیط زیست گام های مهمی بردارد.

لزوم فرهنگ سازی و اموزش شهروندان

شهرام دبیری عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شهر تبریز در این خصوص با اشاره به لزوم فرهنگ سازی در زمینه حفظ محیط زیست، می گوید: یکی از مهم ترین عوامل در ارتباط با حفظ محیط زیست، بحث فرهنگ سازی و آموزش شهروندان است که نیاز است در این زمینه اقدامات جدی صورت بگیرد و ما اگر بتوانیم برای حفظ محیط زیست مشارکت مردم را جلب کنیم، می توانیم در این خصوص موفق عمل کنیم.

به عقیده دبیری، حفظ محیط زیست برای سلامتی انسان ها مهم است و مردم برای حفظ سلامتی خود، باید اهمیت و ارزش محیط را بشناسند و آن را سالم نگه دارند.

Related image

او می گوید: سلامتی محیط، یکی از شاخصه های یک شهر سالم و زندگی سالم مردم آن شهر است. توجه کافی و برنامه ریزی دقیق برای حفظ محیط زیست موجب شناخت زیاد مردم از اهمیت آب و هوا، درختکاری، فضای سبز، مخاطرات آلودگی هوا و محیط و … می شود. شهروندان باید اهمیت این موارد را بیش از پیش بدانند و برای حفظ محیط زیست کوشا باشند. به گفته دبیری، شورای اسلامی شهر تبریز در این زمینه برنامه ریزی هایی داشته است و شهرداری تبریز نیز بصورت اجرایی اقدامات خوبی در این راستا انجام می دهد.

نقش سیستم حمل و نقل و ترافیک در محیط زیست

در بحث ترافیکی اما، ایجاد سیستم حمل و نقل کامل، منظم، گسترده و کارآمد نیاز امروز شهرهای پر ترافیک و پر تراکمی همچون تبریز است؛ چراکه در حال حاضر سهم قابل توجهی از هزینه سبد خانوار شهروندان و بودجه شهر و شهرداری مربوط به هزینه های حمل و نقل و ترافیک است و علاوه بر آن آثار سوء و لطمه های جبران ناپذیر ترافیک در آلودگی محیط زیست نیز امری قابل تامل است.

اصغر آدی بیگ مدیرعامل سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تبریز در این ارتباط با اشاره به مطالب بالا، می گوید: ما در شهر تبریز شاهد ترافیک و مشکلات ناشی از آن بخصوص در مرکز شهر هستیم. همچنین مشکلاتی وجود دارد که ناشی از عدم وجود راه های ارتباطی مناسب و استفاده بیش از حد خودروهای شخصی است. این افزایش تقاضای سفر به همراه رشد و توسعه روزافزون جمعیت و وسعت شهر تبریز نیاز ما و معضلات حمل و نقلی و ترافیک شهر و شهروندان را روز به روز گسترده تر و حادتر می کند.

او اعتقاد دارد که با در نظر گرفتن تعداد سفرها در یک روز و مدهای مختلف حمل و نقل اعم از سواری یا همان خودروی شخصی، تاکسی و مسافرکش های دیگر، وانت، مینی بوس، اتوبوس شرکت واحد و غیر شرکت واحد، موتور سیکلت و دوچرخه، باید بررسی شود که سهم هر کدام در سفرهای روزانه شهروندان چقدر است و پر واضح است که سهم وسایل نقلیه شخصی در این میان بیشتر از بقیه است.

راهکارهایی برای جلوگیری از آسیب سیستم حمل و نقل به محیط زیست

با بررسی میزان مصرف سوخت و شدت آلودگی وسایل نقلیه بخصوص در ساعات اوج ترافیک، رقم قابل تاملی به دست می آید که برخی راهکارهای مفید در این زمینه جهت کاهش آلودگی می تواند موثر باشد.

به عقیده مدیرعامل سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تبریز، توسعه مخابرات، تقویت پایگاه های اینترنتی و برقراری دولت الکترونیک جهت کاهش استفاده از وسایل نقلیه، توسعه وسایل نقلیه عمومی ریلی و خودروهای گازسوز که اثر قابل توجهی در کاهش استفاده از وسایل نقلیه شخصی دارد، مدیریت و کاهش تقاضای سفر، سرعت بخشی به روند از رده خارج کردن خودرو های فرسوده و اجرای معاینه فنی منظم و تنظیم موتور و سرویس بموقع وسایط نقلیه به نحوه مطلوب از جمله راهکارهای مفید در راستای کاهش آلودگی هوا و در نتیجه جلوگیری از آسیب به محیط زیست است.

بر این اساس سازمان ترافیک شهرداری تبریز با تداوم پویش سه شنبه های بدون خودرو تلاش دارد ضمن تشویق شهروندان به استفاده از حمل و نقل عمومی، به ترویج فرهنگ دوچرخه سواری نیز بپردازد و در کنار آن با شناسایی محل های مناسب مسیر دوچرخه و مناسب سازی این مسیرها برای استفاده شهروندان با هدف توسعه فضای پیاده و دوچرخه و همچنین راه اندازی مجدد ایستگاه های دوچرخه با همکاری بخش خصوصی، نظم بخشی و ساماندهی پارک های حاشیه ای و استفاده از سیستم های به روز و هوشمند به دنبال کاهش ناهنجاری های ترافیکی است.

افزایش خطوط و مراکز معاینه فنی خودرو و ارائه خدمات بهینه برای خودروهای بنزینی و دوگانه سوز و نوبت دهی اینترنتی برای رعایت حقوق شهروندان و جلوگیری از اتلاف وقت آنها از جمله مواردی است که مدیرعامل سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تبریز به آن اشاره می کند و می گوید که این اقدامات از سال گذشته آغاز شده و این سازمان با مدنظر قرار دادن اولویت هایی برای حفظ محیط زیست و مقابله با آسیب به آن، در زمینه موارد مذکور موفق عمل کرده است.

استفاده از پتانسیل موجود مجموعه  سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تبریز اعم از مرکز کنترل ترافیک و تصاویر مربوط به آن، پارک های آموزشی و کانون های پرورش فکری در راستای ارتقای فرهنگ ترافیک، هوشمند سازی ترافیکی شهر و کنترل بهینه وضعیت ترافیک شهر با افزایش تجهیزات نظارتی، اجرای خط کشی های معابر اصلی و فرعی و تعمیر و نصب تجهیزات مورد نیاز ترافیک و … همگی از تلاش های این مجموعه در جهت کاهش حجم ترافیک و نظم دهی به عبور و مرور شهروندان است که علاوه بر کاهش آلودگی هوا و حفاظت از محیط زیست، آرامش درونی و سلامتی شهروندان را نیز تامین می کند