( عبدالرحیم حق‏وئردی‏یئو ) پایگاه خبری توران : قارداشلار ، سیزه قوشلارین حایاتیندان چوخ سؤیله‏ میشم . نه ائتمه ‏لی ، اووچونون باشقا صؤحبتی اولارمی بیله ‏ر ؟ قوشلارین ، حئیواناتین عالمی ، اووچونون دا عالمی‏دیر. اونلارین حایاتی بیزیم حایاتیمیزدیر. خالق بیزی قوشلارا ، حئیوانلارا دوشمن حئساب ائدیر ، دئییر : ‏- اووچو کی بیر قوشو، […]

( عبدالرحیم حق‏وئردی‏یئو )
پایگاه خبری توران : قارداشلار ، سیزه قوشلارین حایاتیندان چوخ سؤیله‏ میشم . نه ائتمه ‏لی ، اووچونون باشقا صؤحبتی اولارمی بیله ‏ر ؟ قوشلارین ، حئیواناتین عالمی ، اووچونون دا عالمی‏دیر. اونلارین حایاتی بیزیم حایاتیمیزدیر. خالق بیزی قوشلارا ، حئیوانلارا دوشمن حئساب ائدیر ، دئییر :
‏- اووچو کی بیر قوشو، یا بیر حئیوانی گؤردو، گولله آتمایا بیلمز.
بئله دئییل : من بیر دفه مئشه‏ ده اوو ائتدیییم زامان بیر تالایا یوووقلاشدیم. باخدیم بیر قیرقووول خوروزو اؤزونو چکیب دورموش ، یانیندا دیشیسی ، اطرافینی جوجه ‏لر بوروموش ، اوتلاییر . ایندی اؤزونوز سؤیله‏ یین ، ائله تشخخوصله اؤز عاییله‏ سی ایچینده دورموش قیرقووولا من گولْله‏ می آتا بیله ‏رم ؟ منیم قولوم قورویار .
قوشلارا یوووق اولانلار اونلارین حایاتی ایله اینسانین حایاتینا تفاووت قویماز. اونلاردا بیر‏- بیرلرینه دوستلوق، دوشمنلیک، محببت، رقابت،  قیسقانجلیق گؤرمک مومکوندور. گؤیرچینلرین ار ‏- آرواد صداقتی اینساندا اولا بیلمز : غفلتاً گؤیرچینین بیرینه گولَله ده‏ ینده ، اونون یولداشی‏نین نه حالا دوشمه‏ سینی هامینیز بیلیرسینیز.
یا ساغساغان قوشو کی بیر زییانکار قوشدور؛ حئیوانین بئلینده بیر بالاجا یارا گؤردو ، اونو دیمدییی ایله آچیب بؤیوک یارایا دؤندریب، حئیوانین اتینی دارتیب یئیه‏ جک . ساغساغاندا ، بیر یاخشی خاصییت ده وار. باهارین یاغینلیق، یا قوراقلیق اولاجاغینی ساغساغانلاردان بیلمک اولار.
ساغساغانلار یووا تیکن واخت دیققت ائدین ، یووانی آغاجین باشیندا تیکه‏ رسه، یقین باهار قوراقلیقلا کئچه‏ جکدیر ، یوخسا آغاجین قالین یئرینده تیکه‏ رسه، بیلین ، باهار یاغینلیق اولاجاقدیر.
من سیزه حاجی‏لئیلک حایاتیندان بیر ناغیل دئییم :
برده ‏نین یاخینلیغیندا قوزانلی دئییلن بیر کند وار. او کندین هر بیر بؤیوک آغاجینا باخسانیز نئچه حاجی لئیلک یوواسی گؤره‏ رسینیز.
اون و اون ایکی یاشیم اولدوغو واختلار من اورادا یاشاییردیم . بیزیم حیطده اوجا بیر چینار واریدی. چینارین باشیندا حاجی لئیلک یووا تیکمیشدی. بیر دفه آغاجین باشینا دیرماشیب یووانین ایچینه باخدیم، یووادا بیر نئچه دنه یومورتا وار ایدی. من یومورتالارین بیرین گؤتوروب دوشدوم یئره، سونرا بیر دنه چالاغان یومورتاسی آپاریب یووایا قویدوم. نئچه واخت کئچدی. بیر گون گؤردوم، آغاجین باشیندا قییامتدیر. آزیندان اللییه ‏دک حاجی لئیلک جمع اولوب یوواداکی چالاغان بالاسینا تاماشا ائدیرلر. بیر آزدان سونرا لئیلک‏لر، دیشی لئیله‏ یین اوستونه تؤکولوب اونون تامام توکونو یولوب، اؤزونو ده یووادان گؤتوروب آتدیلار. لئیلک هرجور ایسته- ‏ییردی یوواسینا قاییتسین، ووروب سالیردیلار. ایکی گوندن سونرا ائرکک لئیلک گئدیب اؤزونه تزه بیر یولداش گتیردی. تزه گله‏ ن دیشی لئیلک، یوواداکی قوشلارین هامیسینی اؤلدوروب یووادان یئره سالدی و اؤزو یومورتلاماغا باشلادی.
قوولموش لئیلک، اؤزونده هئچ بیر گوناه بیلمه ‏یه‏ رک گئجه – گوندوز یوواسی‏نین اطرافیندا دولانماقدا ایدی.
بیر گون آروادلار قاپیدا تندیر سالیب چؤرک بیشیریردیلر. دول لئیلک یئنه همیشه ‏کی تک اؤز یوواسی‏نین اطرافیندا دولانیردی. هردن بیر ایسته‏ ییردی یوواسینا گلسین، اری و تزه گلمیش آروادی بونو ووروب قایتاریردیلار.
زاواللی حاجی‏ لئیله ‏یین دیلی اوسا ایدی، یقین ارینی و اونون سایر قوهوملارینی گوناهسیزلیغینا ایناندیراردی، نه ائتسین کی، دیلی یوخ ایدی.
بیردن زاواللی قوش باجاردیقجا اوجایا قالخیب، گؤیون اوزرینده بیر‏- ایکی دؤوران ووروب گولَله تک اؤزونو چیرپدی تندیره. آروادلار چالیشیب اونو چیخاردینجا حئیوان یانیب تلف اولدو.
بو کئیفیییت منیم یادیما دوشدوکجه، اؤزومه حئیرت ائدیب دئییرم : نه اوچون من بو بد عملی توتوب، یازیق قوشون بو فاجیعه‏ سینه سبب اولدوم ؟
گوناه اوشاقلیقدادیر ، یوخسا من حئیواناتین دوشمنی دئییلم.
سؤزلوک :
ساغساغان : بیر جوره قارغا
چالاغان : اوْوچو قوش
قایناق : آذربایجان حیکایه ‏لری کیتابیندان

تهیه و تنظیم : الهام عبادی ( دبیر سرویس تورکی )